Aleksandr Puškin * Vapaus. Oodi. | Финляндия: язык, культура, история
НЕ ЗАБУДЬТЕ ПОМОЧЬ САЙТУ МАТЕРИАЛЬНО - БЕЗ ВАШЕЙ ПОДДЕРЖКИ ОН СУЩЕСТВОВАТЬ НЕ СМОЖЕТ!

Aleksandr Puškin * Vapaus. Oodi.

Vapaus

oodi

Вольность

ода

Jo väisty joukostamme, heikko
Citeran kuningatar, voimaton!
Nyt missä tsaarejamme vastaan
vapautemme uljas laulajatar on?
Vie seppeleeni! Liika hempeys
ja lyyran läike, liuetkaa…
Nyt tahdon Vapautta ylistää
ja vallanpaheen syöstä kuolemaan.

Minulle neuvo tie ja suunta
sen gallialaisurhon jalouteen;
hän rohkeutta hankki lauluistas
kun kovan kohtalon sai kohdalleen.
Te myrskyn uhrit, kauhun kasvatit,
maan tyrannit! Jo vaviskaa!
Vaan orjat, sorron yöstä uskaltakaa
nousta taisteluun ja kapinaan!

Voi, minne vaan nyt katsonkin —
lyö ruoskat, rautakahleet kalkahtaa,
ja lait on häväisty, vain kyyneleet
saa valtoimenaan jäädä virtaamaan;
ja pelkojen ja taikauskon yössä
vain vääryys kaiken valtiaana on —
kun Orjuus meiltä ottaa ohjakset
ja mielistelee Maine pohjaton.

Vaan ei tsaarin päätä kruunaa
kansan kärsimykset, silloin kun
käy käsikkäin pyhä Vapaus
ja vahvat lait; sen kilven karkaistun
saa kaikki suojakseen, ja miekkaa
kansalaiset kantaa käsissään —
sen iskun oikeus lyö oikeaan,
ei säästy yksikään,

ja ylhäistenkin rikoksiin
ja rötöksiin se iskee nyt —
jos kättä vain ei ahneus tai pelko
silloin ole löystänyt.
Te valtiaat! Saa seppeleen ja valtaistuimen
vain laillisesti — eikä luonnostaan;
jos kansaa korkeemmalle nousette,
on Laki ikuisesti vielä korkeempaa.

Ja turmaan, turmioon se heimot vie
jos valppautensa antaa torkahtaa,
jos antaa kansan taikka tsaarien
käskeä ja komennella Lakiaan!
Käy todistamaan tänne, mies,
oi erehdysten suuri marttyyri —
kun äsken isiesi vuoksi katkaistiin
sun tsaarillinen kaulasi.

Ja kuolemaan käy Ludwig, pölkylle,
ja jälkeenjäävät häntä tuijottaa —
pää ensin irti kruunusta, ja kohta
ruumis petoksien vuoksi päästä irtoaa.
On vaiti Laki — kansa vaikenee,
ja rikollinen kirves heilahtaa…
Saa tätä konnan viittaa gallit
kantaa kahlituilla harteillaan.

Sua Petomainen Itsevaltias,
sua ja istuintasi vastaan raivoan
ja sun ja lapsiesi kuolemasta
saan julmaa, hillitöntä iloa.
On otsallesi painettuna
kirous ja tuomio kansalta —
maailmaan kauhun tuot, luonnolle häpeää,
maan päällä jumalaasi soimaava.

Kun Nevan synkkään, mustaan veteen
keskiyöllä tähti kimmeltää,
ja unten raskas rauha mukanaan
vie huolettoman pään,
niin mietteliäs laulaja vain katsoo
tyrannin muistomerkkiin sumussaan;
se palatsi julmaa untaan nukkuu
paiskattuna unholaan —

hän kuulee Clion äänen, kauhistuu,
se kaikuu takaa kauhistuksen muurien,
hän näkee elävänä edessään
Caligulan hetken viimeisen,
hän näkee kuinka mitaleineen, nauhoineen
ne jotka ilkeys ja viini juovuttaa,
nyt kulkee piiloissaan, ne murhaajat,
ja röyhkeyteensä peittää pelkoaan.

On vaiti petollinen vahtisotilas,
ja linnan silta salaa laskettiin,
yön pimeydessä portit auki; petos
josta palkkaa maksettiin…
Oi häpeää! Oi päiviemme kauhunaikaa!
Kuin petolauma janitsaarit vyöryää!..
Ja miekat, maineettomat, lyö…
ja seppelöity hirmuhallitsija listitään.

Oi tsaarit, vihdoinkin jo oppikaa:
ei rangaistus, ei lahjus suojaa suo,
ei vankikuopat, kirkon alttaritkaan
teille koskaan varmaa rauhaa tuo.
Nyt kumartakaa ensi kertaa päänne
Lain edessä, ja siihen luottakaa,
niin valtaistuimenne vahtikaartin
kansan vapaus ja rauha perustaa.

Беги, сокройся от очей,
Цитеры слабая царица!
Где ты, где ты, гроза царей,
Свободы гордая певица? —
Приди, сорви с меня венок,
Разбей изнеженную лиру…
Хочу воспеть Свободу миру,
На тронах поразить порок.

Открой мне благородный след
Того возвышенного галла,
Кому сама средь славных бед
Ты гимны смелые внушала.
Питомцы ветреной Судьбы,
Тираны мира! трепещите!
А вы, мужайтесь и внемлите,
Восстаньте, падшие рабы!

Увы! куда ни брошу взор —
Везде бичи, везде желе́зы,
Законов гибельный позор,
Неволи немощные сле́зы;
Везде неправедная Власть
В сгущённой мгле предрассуждений
Воссела — Рабства грозный Гений
И Славы роковая страсть.

Лишь там над царскою главой
Народов не легло страданье,
Где крепко с Вольностью святой
Законов мощных сочетанье;
Где всем простерт их твёрдый щит,
Где сжатый верными руками
Гражда́н над равными главами
Их меч без выбора скользит

И преступленье с высока
Сражает праведным размахом;
Где не подкупна их рука
Ни алчной скупостью, ни страхом.
Владыки! вам венец и трон
Даёт Закон — а не природа;
Стоите выше вы народа,
Но вечный выше вас Закон.

И го́ре, го́ре племенам,
Где дремлет он неосторожно,
Где иль народу иль царям
Законом властвовать возможно!
Тебя в свидетели зову,
О, мученик ошибок славных,
За предков в шуме бурь недавных
Сложивший царскую главу.

Восходит к смерти Людови́к
В виду безмолвного потомства,
Главой развенчанной приник
К кровавой плахе Вероломства.
Молчит Закон — народ молчит,
Падёт преступная секира…
И се — злодейская порфира
На галлах скованных лежит.

Самовластительный Злодей!
Тебя, твой трон я ненавижу,
Твою погибель, смерть детей
С жестокой радостию вижу.
Читают на твоём челе
Печать проклятия народы,
Ты ужас мира, стыд природы,
Упрёк ты Богу на земле.

Когда на мрачную Неву
Звезда полуночи сверкает,
И беззаботную главу
Спокойный сон отягощает,
Глядит задумчивый певец
На грозно спящий средь тумана
Пустынный памятник тирана,
Забвенью брошенный дворец —

И слышит Клии страшный глас
За сими страшными стенами,
Калигуллы последний час
Он видит живо пред очами,
Он видит — в лентах и звездах,
Вином и злобой упое́нны
Идут убийцы потае́нны,
На лицах дерзость, в сердце страх.

Молчит неверный часовой,
Опущен молча мост подъёмный,
Врата отверсты в тьме ночной
Рукой предательства наёмной…
О стыд! о ужас наших дней!
Как звери, вторглись янычары!…
Падут бесславные удары…
Погиб увенчанный злодей.

И днесь учитесь, о цари:
Ни наказанья, ни награды,
Ни кров темниц, ни алтари
Не верные для вас ограды.
Склонитесь первые главой
Под сень надёжную Закона,
И станут вечной стражей трона
Народов вольность и покой.

1817

Перевод на финский: Jukka Mallinen

Послать ссылку в:
  • Добавить ВКонтакте заметку об этой странице
  • Facebook
  • Twitter
  • LiveJournal
  • Одноклассники
  • Blogger
  • PDF

Постоянная ссылка на это сообщение: https://www.suomesta.ru/2014/05/23/aleksandr-puskin-vapaus-oodi/

Добавить комментарий

Ваш адрес электронной почты не будет опубликован.