Финский язык. Урок 5. | Финляндия: язык, культура, история
НЕ ЗАБУДЬТЕ ПОМОЧЬ САЙТУ МАТЕРИАЛЬНО - БЕЗ ВАШЕЙ ПОДДЕРЖКИ ОН СУЩЕСТВОВАТЬ НЕ СМОЖЕТ!

Финский язык. Урок 5.

ПРЕДЫДУЩИЙ УРОК


В этом уроке:

  • Поздравления и пожелания

  • Падеж партитив (рartitiivi)

  • Числительные

  • Месяцы (kuukaudet)


Onnittelut ja toivotukset. Поздравления и пожелания.


Onnittelen sinua syntymäpäivänäsi!Поздравляю тебя с днем рождения!

Paljon onnea syntymäpäivänäsi! С днем рождения! (дословно: много счастья в твой день рождения)

Hyvää juhlapäivää! С праздником!

Onneksi olkoon!Поздравляю!

Toivotan sinulle onnea! Желаю тебе счастья!

Toivotan sinulle hyvää vointia ja menestystä!Желаю вам здоровья и успехов!

Toivotan teille pitkää ikää * ja kaikkea hyvää!Желаю вам долгих лет жизни и всего хорошего!

(* дословно: долгого возраста)

Pysy terveenä!Будь здоров! / Pysykää terveenä!Будьте здоровы!

Nostakaamme maljat!Поднимем бокалы!

Hyvää joulua! — Счастливого Рождества!

Onnellista uutta vuotta! Счастливого Нового года!


Падеж партитив (partitiivi)


Показателем падежа партитив являются окончания —a/-ä, —ta/-tä, —tta/-ttä.

В слове при этом, в отличие от рассмотренного нами ранее падежа генетив, будет сильная основа, то есть k-p-t не «убегают» (нет чередования согласных).

  1. Если слово оканчивается на одну гласную, то в партитиве добавляется окончание —a/-ä:

talo — taloa

päivä— päivää

raha — rahaa

  1. Если слово оканчивается на согласную, двойную гласную или дифтонг (сочетание не разделённых согласными двух гласных звуков в одном слоге), то добавляется окончание —ta/-tä:

mies — mies (основа miehe-)

radio — radiota

puu (дерево) — puuta

tie (дорога) — tie

  1. Если в начальной форме слово оканчивается на –e, то добавляется окончание —tta/-ttä:

kappale (урок, глава) — kappaletta

huone (комната) — huonetta

pääte (конец) — päätettä

  1. Если слово заканчивается на –nen, то в партитиве будет —+ —ta/-tä:

nainen — naista

ihminen (человек) — ihmistä

punainen (красный) — punaista

  1. В исконно финских двусложных словах, то есть не заимствованных из других языков, и заканчивающихся на —i, партитив образуется двумя способами:
  • чередование i -> e:

nimi (имя)— nim

joki (река)jokea

  • чередование i -> -ta/-tä:

kieli (язык)— kiel

pieni (маленький) — pien

uni (сон) — unta

Если же речь идет о заимствованном слове, то:

tuoli (стул) — tuolia

Исключения:

lapsi (ребенок) — lasta

veitsi (нож) — veistä

Проблема в том, что иногда трудно понять, является ли слово «родным», финским, или пришло откуда-то.

Вышеизложенные правила относятся к образованию партитива единственного числа. Образование партитива множественного числа мы рассмотрим позже.

Партитив всегда употребляется после числительных — кроме единицы.

kaksi miesдвое мужчин

kolme pöytääтри стола

Но сначала о финских числительных.


Числительные.


Имя числительное — самостоятельная часть речи, которая обозначает число, количество и порядок предметов. Отвечает на вопросы: сколько? который?

0 – nolla

½ — puoli (половина)

1 – yksi

2 – kaksi

3 – kolme

4 – neljä

5 – viisi

6 – kuusi

7 – seitsemän

8 – kahdeksan

9 – yhdeksän

10 – kymmenen

Числительные от 11 до 19 образуются путем прибавления —toista:

11 – yksitoista

12 – kaksitoista

13 – kolmetoista

14 – neljätoista

jne.*

Начиная с 20, числительные образуются следующим образом:

20 – kaksikymmentä*

21 – kaksikymmentäyksi

22 – kaksikymmentäkaksi

30 – kolmekymmentä

40 – neljäkymmentä

jne.

100 – sata

101 – satayksi

121 – satakaksikymmentäyksi

Начиная с 200, sata становится в форму партитив:

202 – kaksisataakaksi

500 – viisisataa 

1000 – tuhat

1001 – tuhatyksi

Начиная с 2000, tuhat становится в форму партитив:

2000 – kaksituhatta

1 000 000 – miljoona

2 000 000 – kaksimiljoonaa (part.)

1 000 000 000 – miljardi

2 000 000 000 – kaksimiljardia

*jne. – это сокращение от ja niin edelleen, что означает и так далее.

**kymmentä – это партитив от kymmenen

Обратите внимание, что сложные числительные пишутся одним словом.


Таким образом, возвращаясь к падежу партитив:

одна книгаyksi kirja

две книгиkaksi kirjaa

Потренируемся в употреблении числительных и партитива.

—         Kuinka monta päivää on vuodessa?

—         Vuodessa on kolmesataakuusikymmentäkuusi päivää.

—         Mitä? Kolmesataakuusikymmentäkuusi päivää? Sinä olet väärässä! Vuodessa on vain kolmesataakuusikymmentäviisi päivää.

—         Sinä olet oikeassa. Tavallisessa vuodessa on kolmesataakuusikymmentäviisi päivää, mutta tässä vuodessa on kolmesataakuusikymmentäkuusi päivää.

—         Miksi niin?

—         Koska tämä vuosi on karkausvuosi. Ja karkausvuodessa on kolmesataakuusikymmentäkuusi päivää.

—         Mikä on karkausvuosi?

—         Se on semmoinen vuosi, jossa on helmikuussa yksi ylimääräinen päivä.

—         Montako päivää on helmikuussa?

—         Tavallisesti helmikuussa on kaksikymmentäkahdeksan päivää, mutta karkausvuoden helmikuussa on kaksikymmentäyhdeksän päivää.

—         Montako päivää on joulukuusa?

—         Joulukuussa on kolmekymmentäyksi päivää.

—         Missä kuukaudessa on kolmekymmentä päivää?

—         Esimerkiksi kesäkuussa ja syyskuussa.

—         Montako viikkoa vuodessa?

—         Viisikymmentäkaksi.

—         Ja montako päivää on viikossa?

—         Vain seitsemän.

Разберем некоторые грамматические конструкции и вышеприведенного текста.

Kuinka monta? = Montako? – Сколько? Буквально – как много? monta – партитив от moni (основа mone-)

päiväдень

vuosivuodessaв году, в год

mitä – партитив от mikä?

vain только, всего лишь

olla väärässä/oikeassaбыть неправым/правым

miksi? почему? Miksi niin?Почему так? Как так?

koska…потому что…

karkausvuosi високосный год

semmoinenтакой

jossaв котором, это падеж инессив от jokaкоторый

ylimääräinenдополнительный

tavallisestiобычно; -sti – суффикс, при помощи которого часто образуются наречия:

huono (плохой) — huonosti — плохо

nopea (быстрый) — nopeasti — быстро

Но бывают и исключения: hyvä (хороший)hyvin — хорошо

esimerkiksi например


Упражнение 1.

Образуйте партитив единственного числа от следующих слов:

  1. auto
  2. bussi
  3. katu
  4. pankki
  5. kauppa (магазин)
  6. ravintola
  7. teatteri
  8. museo
  9. koulu (школа)
  10. hotelli
  11. poika
  12. tyttö
  13. mies
  14. nainen
  15. kissa
  16. koira (собака)
  17. ihminen
  18. lapsi

Ответы:

Скрытый текст

  1. autoa
  2. bussia
  3. katua
  4. pankkia
  5. kauppaa
  6. ravintolaa
  7. teatteria
  8. museota
  9. koulua
  10. hotellia
  11. poikaa
  12. tyttöä
  13. mies
  14. naista
  15. kissaa
  16. koiraa
  17. ihmis
  18. lasta


Указательные местоимения и прилагательные, стоящие перед существительным в партитиве, также ставятся в партитив:

yksi tuo talo – kaksi tuota taloa

yksi kaunis päivä – kaksi kaunista päivää

yksi pieni huone – kaksi pientä huonetta


Упражнение 2. 

Поставьте в партитив:

Malli (образец):

Yksi tunti (час)  – Kaksi tuntia.

  1. Yksi kiva kaupunki – Kaksi ……………………………..
  2. Yksi pieni maa – Kaksi ……………………………………
  3. Yksi valkoinen (белый) kissa – Kaksi ……………………………
  4. Yksi kaunis ruusu (роза) – Kaksi ……………………………….
  5. Yksi vanha rouva – Kaksi ………………………………..
  6. Yksi iso puu – Kaksi ……………………………………….
  7. Yksi pitkä tie – Kaksi ……………………………………..
  8. Yksi uusi kappale – Kaksi ……………………………….
  9. Yksi hyvä televisio – Kaksi ……………………………..
  10. Yksi sininen (синий) auto – Kaksi ………………………………..

Ответы:

Скрытый текст

  1. kivaa kaupunkia
  2. pien maata
  3. valkoista kissaa
  4. kaunista ruusua
  5. vanhaa rouvaa
  6. isoa puuta
  7. pitkää tie
  8. uutta kappaletta
  9. hyvää televisiota
  10. sinis autoa


Месяцы (kuukaudet)


В тексте, приведенном выше, Вы встретили некоторые финские месяцы. Для того, чтобы лучше запомнить их названия, предлагаем Вашему вниманию следующее стихотворение и его русский перевод: 

Kuukaudet 

Vuoden alku tammikuussa,

Vielä talvi helmikuussa,

Maaliskuussa lumi sulaa,

Huhtikuussa kurjet palaa.

Käki kukkuu toukokuussa,

Juhannus on kesäkuussa,

Heinäkuussa heinää tehdään,

Elokuussa eloon mennään.

Syyskuu on koulukuusi,

Lokakuussa talvi uusi,

Järvet jäätyy marraskuussa,

Vuoden loppu joulukuussa.

Месяцы   

Начало года в январе,

Еще зима в феврале,

В марте снег тает,

В апреле журавли возвращаются.

Кукушка кукует в мае,

Иванов день в июне,

В июле сено делают,

В августе за урожаем идут.

Сентябрь – школьный месяц,

В октябре новая зима,

Озера замерзают в ноябре,

Конец года в декабре.

Итак:

tammikuuянварь

helmikuuфевраль

maaliskuuмарт

huhtikuuапрель

toukokuuмай

kesäkuuиюнь

heinäkuuиюль

elokuuавгуст

syyskuuсентябрь

lokakuuоктябрь

marraskuuноябрь

joulukuuдекабрь


Напоследок, упражнение на закрепление правил, по которым образовываются основы слов в финском языке.

Упражнение 3. 

Образуйте нужную форму по образцу.

Образец:

iso lasi -> isot lasit 

То есть образуйте форму множественного числа.

  1. punainen (красная) kuppi (чашка)
  2. halpa (дешевая) kirja
  3. uusi avain
  4. postikortti (открытка)
  5. hyvä kopiokone (ксерокс)
  6. ikävä (скучный) päivä
  7. rikas ihminen
  8. mukava mies

Ответы:

Скрытый текст

  1. punaiset kupit
  2. halvat kirjat
  3. uudet avaimet
  4. postikortit
  5. hyvät kopikoneet
  6. ikävät päivät
  7. rikkaat ihmiset
  8. mukavat miehet

А теперь наоборот.

Образец:

kalliit liput -> kallis lippu (билет)

То есть найдите форму единственного числа от числа множественного.

  1. keltaiset (желтые) lusikat (ложки)
  2. mustat kissat
  3. kotieläimet (домашние животные)
  4. kopiokortit
  5. osoiteet (адреса)
  6. ihanat (прекрасные) illat
  7. kuukaudet
  8. viikot
  9. köyhät (бедные) ihmiset
  10. vaaleat (светловолосые) naiset
  11. terveet (здоровые) lapset

Ответы:

Скрытый текст

  1. keltainen lusikka
  2. musta kissa
  3. kotieläin
  4. kopiokortti
  5. osoite
  6. ihana ilta
  7. kuukausi
  8. viikko
  9. köyhä ihminen
  10. vaalea nainen
  11. terve lapsi

Теперь потренируемся с падежами.

Образец:

pieni kahvila -> pienessä kahvilassa

suuri tori (площадь) -> suurella torilla

То есть образуйте форму инессива или адессива.

  1. vihreä (зеленый) metsä
  2. valkoinen talo
  3. likainen (грязный) lattia (пол)
  4. kaunis kaupunki
  5. uusi asuntola (общежитие)
  6. kiva huone
  7. sininen tuoli
  8. iso puisto (парк)
  9. tämä sauna

Ответы:

Скрытый текст

  1. vihreässä metsässä
  2. valkoisessa talossa
  3. likaisella lattialla
  4. kauniissa kaupungissa
  5. uudessa asuntolassa
  6. kivassa huoneessa
  7. sinisellä tuolilla
  8. isossa puistossa
  9. tässä saunassa

А теперь наоборот.

Образец:

pienessä kahvilassa -> pieni kahvila

suurella torilla -> suuri tori

То есть из инессива или адессива образуйте форму номинатива (именительный падеж).

  1. kuumassa (жаркий) maassa
  2. punaisella matolla
  3. suuressa yliopistossa
  4. päärakennuksessa
  5. tuolla seinällä (стена)
  6. vanhassa kirjastossa
  7. uudella pöydällä
  8. harmaassa (серая) hatussa (шляпа)
  9. pitkällä kadulla
  10. pienessä kirjakaupassa

Ответы:

Скрытый текст

  1. kuuma maa
  2. punainen matto
  3. suuri yliopisto
  4. päärakennus
  5. tuo seinä
  6. vanha kirjasto
  7. uusi pöytä
  8. harmaa hattu
  9. pitkä katu
  10. pieni kirjakauppa


СЛЕДУЮЩИЙ УРОК

Послать ссылку в:
  • Добавить ВКонтакте заметку об этой странице
  • Facebook
  • Twitter
  • LiveJournal
  • Одноклассники
  • Blogger
  • PDF

Постоянная ссылка на это сообщение: https://www.suomesta.ru/2013/01/04/urok-5/

Добавить комментарий

Ваш адрес электронной почты не будет опубликован.