Финские предложения на книжном и на разговорном языке.
Предложение на книжном языке — и то же самое предложение на разговорном языке с некоторыми комментариями в скрытом тексте. Таким образом этот материал можно рассматривать и как упражнение — пробуйте самостоятельно переделать предлагаемое предложение в разговорную речь, а затем проверяйте себя.
Minä en ole rikas. — Я не богатый.
Скрытый текст
Mä en oo rikas.
То есть ole превращается в oo.
Tämä laukku on painava. — Это сумка тяжелая.
Скрытый текст
Tää laukku on painava.
tämä -> tää
Nämä laukut ovat painavia. — Эти сумки тяжелые.
Скрытый текст
Nää laukut on painavii.
ovat -> on — то есть используется единственное число 3-го лица
painavia -> painavii
Katso, tuolla on minun kaverini. — Смотри, там мой приятель.
Скрытый текст
Kato, tuol on mun kaveri.
Katso, tuolla on mun kaveri.
katso -> kato
tuolla — tuol
minun -> mun
Разговорный язык — вещь очень гибкая и в нем возможны варианты, зависящие от возраста, местности и просто от личности говорящего.
Minä ja minun veljeni olemme hyviä tenniksessä. — Я и мой брат хороши в теннисе.
Скрытый текст
Mä ja mun veli ollaan hyvii tennikses.
Mä ja mun veli ollaan hyviä tenniksessä.
minä -> mä
olemme -> ollaan — в 1 лице множественного числа в разговорном языке используется пассив
tenniksessä -> tennikses
Hänen äitinsä on kotona. Hän on koulussa. — Его мама дома. Он в школе.
Скрытый текст
Sen äiti on kotona. Se on ite koulussa. — Его мама дома. Он сам в школе.
hänen -> sen — особенность разговорного языка, что вместо hän и его производных используется неодушевленное местоимение se — и его производные.
Интересно, что в разговорном уточняют, добавляя itse (сам) — ite.
Hänen lapsensa ovat koulussa. — Его (её) дети в школе.
Скрытый текст
Sen lapset on koulussa.
ovat -> on — в разговорном языке вместо 3-го лица множественного числа используется единственное число
Minä olen taksikuski. — Я таксист.
Скрытый текст
Mä oon taksikuski.
olen -> oon
Minun siskoni on sairaanhoitaja. — Моя сестра — медсестра в больнице.
Скрытый текст
Mun sisko on sairaanhoitaja.
Hän on sairas. Hän on sängyssä. — Он (она) болен (болеет). Он (она) в кровати.
Скрытый текст
Se on kipee. Se on sängyssä.
Вместо слова sairas использовано слово kipeä — больной, которое в книжном используется, когда говорится про какой-то орган (голова, например).
Minulla ei ole nälkä, mutta minulla on jano. — Я не голоден, но я хочу пить.
Скрытый текст
Mul ei oo nälkä, mut mul on jano.
Mulla ei oo nälkä, mutta mulla on jano.
Напоминаю, что фраза «Я хочу пить» на финском дословно «У меня жажда». Аналогично про «Я хочу есть» — дословно «У меня голод».
mutta -> mut
minulla -> mul, mulla
Hän on hyvin vanha mies. Hän on yhdeksänkymmentä kahdeksan vuotta vanha. — Он очень старый человек. Ему 98 лет.
Скрытый текст
Se on tosi vanha mies. Se on yhdeksänkyt kahdeksan vuotta.
hyvin -> tosi
yhdeksänkymmentä -> yhdeksänkyt — то есть kymmentä упрощается до kyt
И слово vanha при назывании возраста опускается.
Nämä tuolit eivät ole kauniita, mutta ne ovat mukavia. — Эти стулья не красивые, но они удобные.
Скрытый текст
Nää tuolit ei oo kauniita, mutta ne on mukavia.
eivät -> ei — то есть снова мы видим использование единственного числа вместо множественного
nämä -> nää
Sinä olet myöhässä. — En ole! Olen ajoissa. — Ты опоздал. — Нет, я не опоздал. Я вовремя.
Скрытый текст
Sä oot myöhäs. — Enkä oo! Mä oon ajois.
Sä oot myöhässä. — Enkä oo! Mä oon ajoissa.
sinä -> sä
olet -> oot
myöhässä -> myöhäs — здесь очень наглядно видно редуцирование, то есть упрощение грамматических форм
Hän ei ole kotona. Hän on töissä. — Он не дома. Он на работе.
Скрытый текст
Se ei oo kotona. Se on töissä.
Tässä on takkisi. — Вот твое пальто.
Скрытый текст
Täs on sun takki. — В этом примере следует обратить внимание на то, что в книжном финском принадлежность выражают с помощью притяжательных суффиксов (или частиц), опуская в 1 и 2 лице соответствующее притяжательное местоимение, в то время как в разговорном от притяжательных частиц отказываются полностью (некоторые финские филологи пишут, что со временем они отомрут в языке вообще), и используют притяжательные местоимения — в их разговорной форме, конечно.
Tässä on sun takki.
sinun -> sun
tässä -> täs
Mikä sinun nimesi on? — Как твое имя? (Как тебя зовут?)
Minun nimeni on Pekka. — Меня зовут Пекка.
Mistä olet kotoisin? — Откуда ты? (Откуда ты родом?)
Скрытый текст
Mist päin sä oot?
Mistä päin sä oot?
mistä kotoisin -> mistä päin
päin — это несколько неопределенное наречие, которое само по себе иногда и не переведешь, которое используется в разговорном языке, когда говорят про направление:
Auto tuli suoraan meitä päin. — Машина ехала прямо на нас.
Kävelimme päin punaista (liikennevaloa). — Мы пошли на красный (свет).
etelästä päin — с юга
etelään päin — на юг
mistä -> mist
Olen kotoisin Pietarista. — Я родом из Петербурга.
Kuinka vanha olet? — Сколько тебе лет?
Скрытый текст
Kuin vanha sä oot?
Kuinka vanha sä oot?
kuinka -> kuin
Olen kaksikymmentävuotias. — Мне двадцать лет.
Скрытый текст
Mä oon kakskyt.
Mä oon kaksikymmentä.
kaksikymmentä -> kakskyt
Mitä teet töiksesi? — Чем ты занимаешься? (вопрос про работу)
Скрытый текст
Mitä sä teet työkses?
töiksesi -> työkses — если все-таки притяжательный суффикс -si в разговорном языке используется, например, в устойчивых выражениях, в нем часто исчезает -i, аналогично и транслативное окончание -ksi в разговорном очень часто упрощается до -ks. Также в данном примере опять множественное число упрощается до единственного.
Обратите внимание, что местоимения 1 и 2 лица — в данном примере sinä/sä в разговорном не опускаются, как это происходит в книжном языке.
Olen opettaja. — Я учитель.
Mikä on lempivärisi? — Какой твой любимый цвет?
Minun lempivärini on sininen. — Мой любимый цвет синий.
Скрытый текст
Mun lempiväri on sininen.
Mistä sinä olet kiinnostunut? — Чем ты интересуешься?
Скрытый текст
Mikä sua kiinnostaa? — Что тебя интересует?
Интересно, что в разговорном языке используется более простая конструкция без использования перфекта.
sinua -> sua
Olen kiinnostunut musiikista. — Я интересуюсь музыкой.
Скрытый текст
Mua kiinnostaa musiikki. — Меня интересует музыка.
minua -> mua
Tänään ei ole kuuma päivä. — Сегодня не жаркий день.
Скрытый текст
Tänään ei oo kuuma päivä.
Tänään ei ole tuulinen päivä. — Сегодня не ветренный день.
Скрытый текст
Tänään ei oo tuulinen päivä.
Käteni ovat kylmät. — Мои руки холодные.
Скрытый текст
Mun kädet on kylmät.
Еще раз:
— притяжательный суффикс пропадает
— притяжательное местоимение, в свою очередь, возникает
— глагол olla стоит в единственном числе
Venäjä on hyvin iso maa. — Россия — очень большая страна.
Скрытый текст
Venäjä on tosi iso maa.
hyvin -> tosi
Timantit eivät ole halpoja. — Алмазы не дешевы.
Скрытый текст
Timantit ei oo halpoja.
eivät -> ei — то есть и отрицательная частица в единственном числе
Olen väsynyt. — Я устал.
En ole väsynyt. — Я не устал.
Minulla on nälkä. — Я хочу есть. (Я голоден.)
Скрытый текст
Mul on nälkä.
Mulla on nälkä.
Minulla ei ole nälkä. — Я не хочу есть. (Я не голоден.)
Скрытый текст
Mul ei oo nälkä.
Mulla ei oo nälkä.
Hän on hyvä uimari. — Он хороший пловец.
Скрытый текст
Se on hyvä uimaan.
Дословно это будет «Он хороший в плавать». То есть на этом примере видно, что в разговорном вместо существительного используется глагол, характеризующий данное действие, при этом сам этот глагол в форме III иллативного инфинитива.
En ole kiinnostunut politiikasta. — Я не интересуюсь политикой.
Скрытый текст
Mua ei kiinnosta politiikka. — Меня не интересует политика.
Вместо глагола kiinnostua — интересоваться, используются глагол kiinnostaa — интересовать — так сказать, менее личный и более нейтральный.
Mikä sinun nimesi on? — Как твое имя?
Nimeni on Amanda. — Моё имя Аманда.
— Oletko sinä naimisissa? — Ты женат? (Ты замужем?)
— En, olen sinkku. — Нет, я одинокий.
Скрытый текст
Ooks sä naimisissa?
Ootko sä naimisissa?
oletko sinä -> ooks sä
или так:
oletko sinä -> ootko sä
— En, mä oon sinkku.
— Kuinka vanha sinä olet? — Сколько тебе лет?
— Olen kaksikymmentäviisi. — Мне двадцать пять.
Скрытый текст
— Kuinka vanha sä oot?
— Mä oon kakskytviis.
kaksi -> kaks
kymmentä -> kyt
viisi -> viis
— Oletko opiskelija? — Ты студент?
— Kyllä, olen. — Да.
Скрытый текст
— Ooks sä opiskelija?
— Ootko sä opiskelija?
— Joo, oon.
kyllä -> joo
— Olenko minä myöhässä? — Я опоздал?
— Et, olet ajoissa. — Нет, ты вовремя.
Скрытый текст
— Ooks mä myöhäs?
— Oonko mä myöhässä?
— Et, sä oot ajoissa.
— Onko äitisi kotona? — Твоя мать дома?
— Ei, hän on ulkona. — Нет, она на улице.
Скрытый текст
— Onks sun äiti kotona?
— Onko sun äiti kotona?
— Ei, se on ulkona.
— Ovatko vanhempasi kotona? — Твои родители дома?
— Ei, he ovat ulkona. — Нет, они на улице.
Скрытый текст
— Onks sun vanhemmat kotona?
— Onko sun vanhemmat kotona?
— Ei, ne on ulkona.
Присоединение притяжательного суффикса к слову процесс иногда непростой, поэтому в разговорном стараются обходиться без этого.
И, напоминаем, единственное число вместо множественного и употребление неопределенного местоимения se (ne) вместо hän (he).
— Onko huoneessasi kylmä? — В твоей комнате холодно?
— Kyllä, hieman. — Да, немного.
Скрытый текст
— Onks sun huonees kylmä?
— Onko sun huoneessa kylmä?
huoneessa -> huonees
— Joo, vähän.
hieman -> vähän
— Kenkäsi ovat kivat. Ovatko ne uudet? — У тебя хорошие ботинки? Они новые?
— Kyllä, ovat. — Да.
Скрытый текст
— Sul on kivat kengät. Onks ne uudet?
— Sulla on kivat kengät. Onko ne uudet?
sinulla -> sul
— Joo, on.
kyllä -> joo
Mikä on puhelinnumerosi? — Какой твой номер телефона?
Скрытый текст
Mikä sun numero on?
puhelinnumero -> numero
Kuka tuo mies on? — Hän on pomo. — Кто тот человек? — Он босс.
Скрытый текст
Kuka toi mies on? — Se on pomo.
tuo -> toi
hän -> se
Missä ystäväsi on? — Где твой друг?
Скрытый текст
Mis sun kaveri on?
Missä sun kaveri on?
missä -> mis
sinun -> sun
Miten isäsi voi? — Как твой отец?
Скрытый текст
Miten sun isäl menee? — дословно: Как у твоего отца идёт?
Miten sun isällä menee?
isällä -> isäl
Hän voi hyvin. —У него все в порядке.
Скрытый текст
Sil menee tosi hyvin.
Sillä menee tosi hyvin.
hänellä -> sil, sillä — использование местоимения se
Väsyttääkö sinua? — Ты устал?
Скрытый текст
Väsyttääks sua?
Väsyttääkö sua?
Kyllä, väsyttää. — Да, устал.
Скрытый текст
Joo, väsyttää.
Onko sinulla nälkä? — Ты хочешь есть? (Ты голоден?)
Скрытый текст
Onks sul nälkä?
Onko sulla nälkä?
Ei, mutta minulla on jano. — Нет, но я хочу пить. (Нет, но у меня жажда.)
Скрытый текст
Ei, mut mul on jano.
Ei, mutta mulla on jano.
Onko ystäväsi kiinalainen? — Твой друг китаец?
Скрытый текст
Onks sun kaveri kiinalainen?
Onko sun kaveri kiinalainen?
Kyllä, on. — Да.
Ovatko nämä sinun avaimesi? — Это твои ключи?
Скрытый текст
Onks nää sun avaimet?
Onko nämä sun avaimet?
Kyllä, ovat. — Да.
Tuo on minun paikkani. — Это моё место.
Скрытый текст
Toi on mun paikka.
tuo -> toi
Ei ole. — Нет.
Missä kamera on? — Где камера?
Скрытый текст
Mis kamera on?
missä -> mis
Se on laukussasi. — Она в твоей сумке.
Скрытый текст
Se on sun laukus.
Se on sun laukussa.
Onko autosi sininen? — Твоя машина синяя?
Скрытый текст
Onks sun auto sininen?
Onko sun auto sininen?
Ei, se on musta. — Нет, она черная.
Onko Lisa kotoisin Virosta? — Лиса родом из Эстонии?
Скрытый текст
Onks Lisa Virosta?
Onko Lisa Virosta?
kotoisin не обязательно
Ei, hän on ruotsalainen. — Нет, она шведка.
Olenko myöhässä? — Я опоздал?
Скрытый текст
Ooks mä myöhäs?
olenko -> ooks
Oonko mä myöhässä?
Kyllä, olet. — Да.
Mistä Layla on kotoisin? — Откуда Лайла родом?
Скрытый текст
Mist päin Layla on?
mistä -> mist
Mistä päin Layla on?
kotoisin -> päin
Hän on kotoisin Lontoosta. — Она (родом) из Лондона.
Скрытый текст
Se on Lontoosta.
Minkä värinen laukkusi on? - Какого цвета твоя сумка?
Se on musta. - Она черная.
Minkä värinen sun laukku on?
Se on musta.
Onko sinulla nälkä? - Ты голоден?
Ei ole. - Нет.
Скрытый текст
Onks sul nälkä?
Onko sulla nälkä?
Ei oo.
ole -> oo
Mitä Pekalle kuuluu? - Как дела у Пекки?
Hänelle kuuluu hyvää. - У него всё хорошо.
Скрытый текст
Mitä Pekalle kuuluu?
Sille kuuluu ihan hyvää.
hänelle -> sille
Kuka tuo nainen on? - Кто та женщина?
Hän on minun siskoni. - Она моя сестра.
Скрытый текст
Kuka toi nainen on?
Se on mun sisko.
tuo -> toi
Onko sinun äitisi kotona? - Твоя мать дома?
Скрытый текст
Onks sun äiti kotona?
Onko sun äiti kotona?
Mitä sinun vanhemmillesi kuuluu? - Как дела у твоих родителей?
Скрытый текст
Mitä sun vanhemmille kuuluu?
sinun -> sun
Onko sinun työsi mielenkiintoista? - Твоя работа интересная?
Скрытый текст
Onks sun työ mielenkiintoista?
Onko sun työ mielenkiintoista?
Ovatko kaupat auki tänään? - Магазины открыты сегодня?
Скрытый текст
Onks kaupat auki tänään?
Onko kaupat auki tänään?
использование единственного числа вместо множественного:
ovatko -> onko (onks)
Mistä sinä olet kotoisin? - Откуда ты родом?
Скрытый текст
Mist päin sä oot?
Mistä päin sä oot?
Oletko kiinnostunut urheilusta? - Ты интересуешься спортом?
Скрытый текст
Tykkäät sä urheilusta?
Tykkäätkö sä urheilusta?
В разговорном языке используется глагол tykätä (tykkää-) — любить, нравиться (что — mistä)
Также может опускаться вопросительная частица -ko/-kö.
Onko postitoimisto jossain tässä lähellä? - Отделение почты где-то тут рядом?
Скрытый текст
Onks posti täs lähel?
Onko posti tässä lähellä?
tässä -> täs
lähellä -> lähel
Как обычно в разговорном «экономия» на длинных словах: postitoimisto -> posti — просто «почта»
Ovatko lapsesi koulussa? - Твои дети в школе?
Скрытый текст
Onks sun lapset koulussa?
Onko sun lapset koulussa?
Miksi sinä olet myöhässä? - Почему ты опоздал?
Скрытый текст
Miks sä oot myöhäs?
myöhässä -> myöhäs
miksi -> miks
Miksi sä oot myöhässä?
Kuinka lapsesi voivat? - Как твои дети (поживают)?
He voivat ihan hyvin. - Они в порядке. (У них все в порядке)
Скрытый текст
Miten sun lapset voi?
kuinka -> miten
Ne voi ihan hyvin.
Missä bussipysäkki on? - Где автобусная остановка?
Liikennevalojen luona. - У светофора.
Скрытый текст
Mis bussipysäkki on?
missä -> mis
Missä bussipysäkki on?
Siinä liikennevaloilla. ~ Там у светофора.
siinä в разговорном языке можно перевести как «там«
падеж адессив — millä — используется для обозначения нахождения возле чего:
kioskilla — у киоска
Kuinka vanhoja sinun lapsesi ovat? - Сколько лет твоим детям?
Viisi, seitsemän ja kymmenen.
Скрытый текст
Kuinka vanhoja sun lapset on?
Viis, seitsemän ja kymmenen.
viisi -> viis
Kuinka paljon nämä appelsiinit maksavat? - Сколько эти апельсины стоят?
Kaksi euroa ja neljäkymmentäviisi senttiä kilolta. - Два евро и сорок центов за килограмм.
Скрытый текст
Paljon nää appelsiinit maksaa?
Kaks euroo nelkytviis senttii kilo.
kuinka paljon -> paljon
nämä -> nää
neljäkymmentäviisi -> nelkytviis
Mikä on suosikkiurheilulajisi? - Какой твой любимый вид спорта?
Suosikkiurheilulajini on hiihto. - Мой любимый вид спорта лыжи.
Скрытый текст
Mikä on sun lempiurheilulaji?
Mun lempilaji on hiihto.
suosikkiurheululaji -> lempiurhelulaji
lempilaji — любимый вид: отвечая, не нужно говорить все сложное слово целиком, потому что и так понятно, что речь идет о виде спорта
Kuka tämä mies tässä kuvassa on? - Кто этот мужчина на фотографии?
Se on minun isäni. - Это мой отец.
Скрытый текст
Kuka tää mies täs kuvas on?
Se on mun isä.
tämä -> tää
kuvassa -> kuvas
minun -> mun
Minkä väriset uudet kenkäsi ovat? - Какого цвета твои новые ботинки?
Ne ovat mustat. - Они чёрные.
Скрытый текст
Minkä väriset sun uudet kengät on?
Ne on mustat.
Mikä sinun nimesi on? - Как твое имя?
Minä olen Nina. - Я Нина.
Скрытый текст
Mikä sun nimi on?
Mä oon Nina.
Oletko sinä venäläinen? - Ты русская?
En, olen ukrainalainen. - Нет, я украинка.
Скрытый текст
Ooks sä venäläinen?
Ootko sä venäläinen?
En, mä oon ukrainalainen.
oletko -> ooks / ootko
Kuinka vanha olet? - Сколько тебе лет?
Olen kolmekymmentäkolmevuotias. - Мне тридцать три года.
Скрытый текст
Minkä ikäinen sä oot?
Mä oon kolkytkolme.
Kuinka vanha -> Minkä ikäinen
kolmekymmentäkolme -> kolkytkolme (kol/kyt/kolme)
Oletko opettaja? - Ты учитель?
En, olen lääkäri. - Нет, я врач.
Скрытый текст
Ooks sä opettaja?
Ootko sä opettaja?
En, vaan lääkäri.
Здесь интересно использование союза vaan — но.
Oletko naimisissa? - Ты женат? (Ты замужем?)
Kyllä olen. - Да.
Скрытый текст
Ooks sä naimisissa?
Ootko sä naimisissa?
Joo, oon.
kyllä -> joo
Onko vaimosi lääkäri? - Твоя жена врач?
Ei, hän on opettaja. - Нет, она учитель.
Скрытый текст
Onks sun vaimo lääkäri?
Onko sun vaimo lääkäri?
Ei, vaan opettaja.
Mistä hän on kotoisin? - Откуда она (родом)?
Hän on kotoisin Venäjältä. - Она (родом) из России.
Скрытый текст
Mist (mistä) päin se on?
Se on Venäjältä.
Mikä hänen nimensä on? - Как ее имя?
Hänen nimensä on Sveta. - Её имя Света.
Скрытый текст
Mikä sen nimi on?
Sen nimi on Sveta.
Minkä ikäinen hän on? - Сколько ей лет?
Hän on kaksikymmentäkuusivuotias. - Ей 36 лет.
Скрытый текст
Minkä ikäinen se on?
Se on kakskytkuus (kaksikymmentäkuusi).
Oletko naimisissa? - Ei, en ole. - Ты замужем? - Нет.
Скрытый текст
Ooks sä naimisissa? — En oo.
Ootko sä naimisissa? — En oo.
Onko sinulla jano? - Kyllä, on. - Ты хочешь пить? (Дословно: У тебя жажда?) - Да.
Скрытый текст
Onko sulla jano? — Joo, on.
Onko tänään kylmä päivä? - Ei ole. - Сегодня холодный день? - Нет.
Скрытый текст
Onks tänään kylmä ilma? — Ei oo.
Onko tänään kylmä ilma? — Ei oo.
Ovatko kätesi kylmät? - Eivät ole. - Твои руки холодные (замёрзли)? - Нет.
Скрытый текст
Onks sun kädet kylmät? — Ei oo.
Onko sun kädet kylmät? — Ei oo.
Onko nyt pimeää? - Kyllä on. - Сейчас темно? - Да.
Скрытый текст
Onks nyt pimeetä? — On.
Onko nyt pimeää? — On.
Хотя в учебниках пишут, что в словах типа «pimeä» равнозначно употребление партитива pimeää и pimeätä — но в разговорном второе более часто — с изменением, характерным для разговорного языка: pimeetä.
Oletko sinä opettaja? - Kyllä, olen. - Ты учитель? - Да.
Скрытый текст
Ooks sä opettaja? — Joo, oon.
Ootko sä opettaja? — Joo, oon.
Minä työskentelen. Minä en katso televisiota. - Я работаю. Я не смотрю телевизор.
Скрытый текст
Mä teen töitä. Mä en kato telkkarii.
Mä teen töitä. Mä en katso TV:tä.
työskennellä -> tehdä töitä
televisio -> telkkari, TV
telkkaria -> telkkarii — партитивное окончание -a уходит, а i удваивается
Pekka lukee sanomalehteä. - Пекка читает газету.
Скрытый текст
Pekka lukee lehtee. (= lehteä)
sanomalehti -> lehti
Hän ei syö. - Он не ест.
Se ei syö.
Me syömme päivällistä. - Мы обедаем.
Скрытый текст
Me syödään päivällistä.
Это пример использования пассива настоящего времени вместо глагола в 1 лице множественного числа («мы»).
Sinä et kuuntele minua. - Ты не слушаешь меня.
Скрытый текст
Sä et kuuntele mua.
minua -> mua
Lapset ovat tekemässä kotitehtäviään. - Дети делают свои домашние работы.
Скрытый текст
Lapset tekee läksyjä.
kotitehtävä -> läksy
Заметьте еще раз, что в разговорном языке стараются притяжательные суффиксы не употреблять.
Voisitko olla hiljaa, kiitos. Minä teen töitä. - Не шумите, спасибо. Я делаю работу.
Интересно, что финн не говорит "пожалуйста", а сразу говорит "спасибо".
Скрытый текст
Oisitko sä hiljaa. Mä teen töitä.
voistitko -> oisitko
Свежие комментарии